01 ကြောင်နှင့် ခွေးတို့၏ စည်းလုံးညီညွတ်စွာ ယှဉ်တွဲနေထိုင်ခြင်း။
လူတွေရဲ့ နေရေးထိုင်ရေး ပိုကောင်းလာတာနဲ့အမျှ အိမ်မွေးတိရိစ္ဆာန်တွေကို စောင့်ရှောက်တဲ့ သူငယ်ချင်းတွေက အိမ်မွေးတိရိစ္ဆာန်တစ်ခုတည်းနဲ့ မကျေနပ်ကြတော့ဘူး။ မိသားစုထဲက ခွေးလေးတွေက အထီးကျန်ဆန်ပြီး သူတို့အတွက် အဖော်ရှာချင်တယ်လို့ တချို့က ထင်ကြတယ်။ အရင်တုန်းကတော့ တိရိစ္ဆာန်တစ်မျိုးတည်းကိုပဲ ထိန်းထားရပြီး သူတို့နဲ့အတူလိုက်ဖို့ ကြောင်နဲ့ ခွေးကို ရှာလေ့ရှိပါတယ်။ ယခုမူကား လူများ သည် မတူညီသော တိရိစ္ဆာန် မွေးမြူမှု ခံစားချက်ကို ခံစားလိုကြသောကြောင့် ကြောင်နှင့် ခွေး နှစ်မျိုးလုံးကို စဉ်းစားကြလိမ့်မည်။ ချစ်ခြင်းမေတ္တာကြောင့် စွန့်ပစ်ထားသော ခွေးပေါက်လေးများနှင့် ကြောင်များကို စောင့်ရှောက်ပေးသော သူငယ်ချင်းအချို့လည်း ရှိပါသည်။
အိမ်မှာ အိမ်မွေးတိရိစ္ဆာန်မွေးထားတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရတဲ့အခါမျိုးမှာ အိမ်မွေးတိရိစ္ဆာန်အသစ်တွေ ထပ်ပြီး မွေးမြူတာက ပြဿနာမဟုတ်ပါဘူး။ အစာစားခြင်း၊ ရေသောက်ခြင်း၊ အိမ်သာသွားခြင်း၊ သန့်ရှင်းရေးလုပ်ခြင်း၊ ရေချိုးခြင်းနှင့် ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်းတို့ကို အားလုံးရင်းနှီးကြသည်။ ရင်ဆိုင်ရမည့် တစ်ခုတည်းသောအချက်မှာ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်အသစ်များနှင့် အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်အဟောင်းများကြား သဟဇာတဖြစ်မှုပြဿနာဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့်၊ ဘာသာစကားမရှိသော ကြောင်များနှင့် ခွေးများသည် အဆင့်သုံးဆင့်ကို မကြာခဏဖြတ်သန်းရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဤအဆင့်သုံးဆင့်တွင် အပြုအမူနှင့် စရိုက်လက္ခဏာများ၏ ပြင်းထန်မှုနှင့် ကြာချိန်တို့သည် ကြောင်နှင့် ခွေးများ၏ မျိုးဆက်နှင့် အသက်အရွယ်တို့နှင့် သက်ဆိုင်ပါသည်။
ယေဘူယျအားဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့သည် ကြောင်များနှင့် ခွေးများကို နှစ်ဖက်စလုံး၏ ဝိသေသလက္ခဏာများနှင့်အညီ အမျိုးအစားများစွာ ခွဲခြားထားပါသည်- 1. ရင့်ကျက်သောအသက်အရွယ် သို့မဟုတ် ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးရှိသော ကြောင်များနှင့် ခွေးကလေးများ၊ 2. ရင့်ကျက်သောခွေးများနှင့် ကြောင်များ။ ခွေးများသည် တည်ငြိမ်ပြီး ကြောင်များသည် စပ်စုတတ်ပါသည်။ ဆိတ်ငြိမ်သောခွေးနှင့်ကြောင် ၃ မျိုး၊ တက်ကြွသောခွေးနှင့်ကြောင် 4 မျိုးစိတ်; 5. သတ္တိရှိပြီး ယဉ်ယဉ်သောကြောင်များနှင့် ခွေးရုပ်သေးကြောင်များ၊ 6 ရှက်ရွံ့ပြီး ထိလွယ်ရှလွယ် ကြောင်များနှင့် ခွေးများ;
တကယ်တော့ ကြောင်ဟာ ခွေးရဲ့ လျင်မြန်ပြီး ကြီးမားလှတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို အကြောက်ဆုံးပါပဲ။ နှေးကွေးပြီး ဘာကိုမှ ဂရုမစိုက်တဲ့ ခွေးတစ်ကောင်နဲ့တွေ့ရင် ကြောင်က လက်ခံဖို့ ဝမ်းသာပါတယ်။ ၎င်းတို့အနက် ပဉ္စမအခြေအနေသည် ကြောင်များနှင့် ခွေးများကို ချောမွေ့စွာ အတူတကွနေထိုင်နိုင်စေကာ ဆဋ္ဌမအခြေအနေသည် အလွန်ခက်ခဲသည်။ ကြောင်နေမကောင်းသည်ဖြစ်စေ ခွေးက ဒဏ်ရာရရှိသွားသဖြင့် နောက်ပိုင်းတွင် ကောင်းမွန်စွာနေထိုင်ရန် မဖြစ်နိုင်ပေ။
02 ခွေးနှင့်ကြောင် ဆက်ဆံရေး ပထမအဆင့်
ခွေးနှင့်ကြောင်ကြားဆက်ဆံရေး၏ပထမအဆင့်။ ခွေးများသည် ကျက်သရေရှိသော တိရစ္ဆာန်များဖြစ်သည်။ အသင်းဝင်အသစ်ကို အိမ်မှာတွေ့တဲ့အခါ၊ အတိတ်က ထိတွေ့မှု၊ တစ်ဖက်လူရဲ့ အနံ့ကို အနံ့ခံ၊ တစ်ဖက်လူရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကို သူ့ခြေသည်းတွေနဲ့ ထိတာ၊ တစ်ဖက်လူရဲ့ ခွန်အားကို ခံစားပြီး ဆုံးဖြတ်တာ၊ အိမ်ရှိ အခြားသူနှင့် သူကိုယ်တိုင်ကြား ဆက်ဆံရေး အခြေအနေ။ ကြောင်သည် အထီးကျန်တိရစ္ဆာန်ဖြစ်သည်။ သဘာဝအားဖြင့်သတိထားပါ။ ၎င်းသည် အခြားသူ၏စွမ်းရည်ကို မြင်နိုင်သည် သို့မဟုတ် ရှင်းရှင်းလင်းလင်း အကဲဖြတ်ထားသည့် တိရစ္ဆာန်များနှင့်သာ ဆက်သွယ်ရန် ဆန္ဒရှိနေသည်။ ၎င်းသည် ထူးဆန်းသောတိရစ္ဆာန်များနှင့် တိုက်ရိုက်ထိတွေ့မည်မဟုတ်ပါ။ ဒါကြောင့် နေ့စဉ်ဘ၀မှာ အစောပိုင်းအဆင့်မှာ အိမ်မှာ ခွေးနဲ့ ကြောင်တွေဆုံတဲ့အခါ ကြောင်တွေဟာ တက်ကြွနေချိန်မှာ ခွေးတွေက အမြဲတမ်းတက်ကြွနေလေ့ရှိပါတယ်။ ကြောင်များသည် စားပွဲများ၊ ကုလားထိုင်များ၊ ကုတင်များ သို့မဟုတ် ဗီဒိုများအောက်တွင် ပုန်းအောင်းနေမည် သို့မဟုတ် ခွေးများ အနားမကပ်နိုင်သော ကုတင်များနှင့် အခြားနေရာများတွင် ပုန်းခိုပြီး ခွေးများကို ဖြည်းညှင်းစွာ စောင့်ကြည့်နေမည်ဖြစ်သည်။ ခွေး၏အမြန်နှုန်း၊ ခွန်အားနှင့် တုံ့ပြန်မှုသည် သူ့အား ခြိမ်းခြောက်နေသလား၊ ခွေးက လိုက်ဖမ်းသည့်အခါ အချိန်မီ လွတ်မြောက်နိုင်မလား။
ဤကာလအတွင်း ခွေးသည် ကြောင်ကိုကြည့်ကာ အနံ့ခံရန် အမြဲလိုက်နေပါသည်။ ကြောင်သွားတဲ့အခါ ခွေးက အဲဒီကို လိုက်သွားလိမ့်မယ်။ ကြောင်က အဆက်အသွယ်မရပေမယ့် ခွေးက တံခါးစောင့်လို တစ်ဖက်ကို စောင့်ရှောက်ပေးတယ်။ ကြောင်က သိသာထင်ရှားတဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တစ်ခုခုကို လုပ်ပြီးတာနဲ့ ခွေးက "လာ၊ လာ၊ ထွက်လာတယ်၊ နောက်တစ်ခါ ထပ်လှုပ်တယ်" လို့ ပြောသလို ကြောင်က စိတ်လှုပ်ရှားစွာ ဟောင်လာလိမ့်မယ်။
ဤအဆင့်တွင် ခွေးသည် ရင့်ကျက်ပြီး တည်ငြိမ်သော စရိုက်လက္ခဏာရှိပါက၊ ကြောင်သည် ကမ္ဘာကြီးနှင့် စတင်ဆက်သွယ်လာပြီး ခွေးအကြောင်းကို စူးစမ်းလိုသော ကြောင်ကလေး သို့မဟုတ် ကြောင်နှင့် ခွေးသည် တည်ငြိမ်သော မျိုးကွဲများဖြစ်သောကြောင့် လျင်မြန်စွာ ဖြတ်သန်းသွားမည်ဖြစ်သည်။ ချောမွေ့စွာ၊ အကယ်၍ ၎င်းသည် အရွယ်ရောက်ပြီးသော ကြောင် သို့မဟုတ် ခွေးကလေးဖြစ်ပါက၊ ကြောင်သည် ပတ်ဝန်းကျင်ကို အလွန်သတိထားတတ်ပြီး ခွေးသည် အထူးတက်ကြွနေကာ၊ ဤအဆင့်သည် ရှည်လျားလာပြီး အချို့မှာ ၃-၄ လပင် ကြာမည်ဖြစ်သည်။ ခွေး၏စိတ်ရှည်သည်းခံမှု လျော့ပါးသွားကာ ကြောင်၏သတိထားမှု အားကောင်းလာမှသာ ဒုတိယအဆင့်သို့ ဝင်ရောက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။
03 ကြောင်များနှင့် ခွေးများသည် လက်တွဲဖော်ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
ခွေးနှင့်ကြောင်ကြားဆက်ဆံရေး၏ဒုတိယအဆင့်။ ခွေးများကို အချိန်အတော်ကြာ စောင့်ကြည့်လေ့လာပြီး ခွေးများ၏ အပြုအမူ၊ လုပ်ဆောင်ချက်များနှင့် အရှိန်အဟုန်အချို့ကို ရင်းနှီးလာပြီးနောက် ကြောင်များသည် ၎င်းတို့၏ သတိဝီရိယကို ပြေလျော့စေကာ ခွေးများနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံရန် ကြိုးစားလာမည်ဖြစ်သည်။ ခွေးများသည် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည်။ ကြောင်များကို စူးစမ်းလေ့လာခြင်းဖြင့် ကြောင်များသည် သေးငယ်သောနေရာတွင် အမြဲကျုံ့သွားပြီး မလှုပ်ရှားဘဲ ကစားရန် အပြင်မထွက်ကြကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ သူတို့ရဲ့ စိတ်အားထက်သန်မှု လျော့နည်းလာပြီး သူတို့ အရမ်းစိတ်လှုပ်ရှားပြီး စိတ်လှုပ်ရှားနေမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် နောက်ဆုံးမှာတော့ သူတို့ဟာ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် သိပ်မရင်းနှီးကြသလို စူးစမ်းချင်စိတ်ကိုလည်း အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ သူတို့ဟာ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိတွေ့မှုနဲ့ အချင်းချင်း ကစားဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
အသုံးအများဆုံး စွမ်းဆောင်ရည်မှာ ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် ထိုင်ခြင်း သို့မဟုတ် စားပွဲပေါ်တွင် လဲလျောင်းခြင်း၊ ခွေးရပ်နေသော သို့မဟုတ် အောက်တွင် ထိုင်နေခြင်းကို ကြည့်ခြင်း၊ ခွေးခေါင်းကို ပုတ်ပြီး အမြီးကို လှုပ်ရမ်းရန် ကြိုးစားခြင်း ဖြစ်သည်။ ဒီလုပ်ဆောင်ချက်ကိုလုပ်တဲ့အခါ ကြောင်က ယက်မှာမဟုတ်ဘူး (အကြောက်နဲ့ ဒေါသတွေပြနေတယ်ဆိုရင်)၊ ဖော်ရွေပြီး စမ်းကြည့်ဖို့ အသားပြားကို ရိုးရိုးရှင်းရှင်းသုံးရင် ခွေးကို ထိခိုက်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ လှုပ်ရှားမှုအလွန်နှေးသောကြောင့်၊ ယေဘူယျခွေးသည် ပုန်းမနေဘဲ ကြောင်ကို သူ့အလိုလိုထိစေမည်ဖြစ်သည်။ ခွေးသည် အလွန်တက်ကြွသောမျိုးစိတ်ဖြစ်ပါက၊ ၎င်းသည် ဂိမ်း၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဟုထင်ကာ လျင်မြန်စွာတုံ့ပြန်နိုင်ပြီး၊ ကြောင်သည် ကြောက်ရွံ့ထိတ်လန့်စေကာ အဆက်အသွယ်ရပ်တန့်ကာ နောက်တစ်ကြိမ် ပုန်းအောင်းနေမည်ဖြစ်သည်။
ဤအဆင့်တွင်၊ ခွေးငယ်လေးများနှင့် ကြောင်ကြီးများ၊ တက်ကြွသောခွေးများနှင့် တက်ကြွသောကြောင်များ သို့မဟုတ် ခွေးပေါက်ကလေးများနှင့် ကြောင်များ အတူတကွရှိနေပါက ၎င်းတို့သည် အချိန်အကြာကြီး တည်တံ့နေမည်ဖြစ်ပြီး၊ ဆော့ကစားခြင်းနှင့် စုံစမ်းခြင်းမှတစ်ဆင့် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ရင်းနှီးလာမည်ဖြစ်သည်။ ခွေးကြီး၊ ဆိတ်ငြိမ်သောခွေးနှင့် ဆိတ်ငြိမ်သောကြောင်ဖြစ်ပါက၊ ၎င်းတို့သည် အလွန်လျင်မြန်သောအချိန်ကို ကုန်ဆုံးကြလိမ့်မည်။ သူတို့သည် တစ်ပတ်အတွင်း တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ရင်းနှီးလာနိုင်ပြီး၊ ထို့နောက် ၎င်းတို့၏သတိထားမှုကို ဖယ်ရှားကာ အနာဂတ်တွင် ပုံမှန်ဘဝ၏ စည်းချက်သို့ ဝင်ရောက်နိုင်သည်။
ခွေးနှင့်ကြောင်ကြားဆက်ဆံရေး၏တတိယအဆင့်။ ဤအဆင့်သည် ကြောင်နှင့် ခွေးကြားတွင် ရေရှည်ဆက်ဆံရေးတစ်ခုဖြစ်သည်။ ခွေးများသည် ကြောင်များကို အုပ်စုဝင်များနှင့် ကာကွယ်ရန်အတွက် ကြောင်များကို လက်ခံကြပြီး ကြောင်များက ခွေးများကို ကစားဖော် သို့မဟုတ် မှီခိုသူအဖြစ် ဆက်ဆံသည်။ ခွေးများသည် ၎င်းတို့၏နေ့စဥ်အိပ်ချိန်နှင့် ပိုလျှံနေသော လှုပ်ရှားမှုအချိန်များသို့ ပြန်သွားကာ ကြောင်များသည် ခွေးများနှင့် ထိတွေ့သောအခါတွင် ခွေးများကို ပိုမိုအားကိုးလာကာ ကြောင်များက ခွေးများကို ပိုမိုအားကိုးလာကြသည်။
အိမ်မှာ ခွေးကြီးတစ်ကောင်က ကြောင်ကို လုံခြုံမှုနဲ့ နွေးထွေးမှု ပေးနိုင်ရင် အထူးသဖြင့် ဆောင်းရာသီမှာ ကြောင်က မကြာခဏ ခွေးနဲ့ အိပ်တတ်ပြီး တစ်ကိုယ်လုံးတောင် ခွေးပေါ်မှာ အိပ်ပြီး တစ်ချို့အရာတွေကို ခိုးယူလာတတ်တာပါပဲ၊ ခွေးစိတ်ချမ်းသာစေရန်အတွက် စားပွဲပေါ်တွင် ခွေးစားရန် မြေကိုရိုက်ပါ။ သူတို့သည် ခွေးကို ရွှင်လန်းစွာဖြင့် တိတ်တဆိတ် ပုန်းရှောင်ပြီး ခွေးကို ဂရုမစိုက်ဘဲ ခိုးကြောင်ခိုးဝှက် တိုက်ခိုက်ကြလိမ့်မည်။ သူတို့သည် ခွေးဘေးတွင် လှဲလျောင်းပြီး ခွေး၏ခြေသလုံးနှင့် အမြီးကို ဝါး၍ခြစ်ခြင်း (ယက်မပါပဲ) ကောင်းကင်သို့ ကိုင်ထားမည်ဖြစ်သည်။ ခွေးများသည် ကြောင်များကို တဖြည်းဖြည်း စိတ်ဝင်စားမှု လျော့နည်းလာကာ အထူးသဖြင့် ခွေးကြီးများသည် ကြောင်ကို ကလေးငယ်များကဲ့သို့ လှည့်ပတ်ခွင့်ပေးသည်၊ နာကျင်သောအခါတွင် ရံဖန်ရံခါ ခြိမ်းချောက်ဟောက်ခြင်း သို့မဟုတ် ကြောင်ကို ၎င်းတို့၏ခြေသည်းများနှင့် ဘေးဖယ်ထား၍ ရိုက်ကြသည်။ ခွေးငယ်လေးများသည် အနာဂတ်တွင် ကြောင်များ၏ အနိုင်ကျင့်ခံရနိုင်ခြေ ပိုများသည်။ အမှန်တော့၊ အရွယ်တူကြောင်တွေက ခွေးတွေထက် အများကြီး ပိုအစွမ်းထက်ပါတယ်။
ကြောင်များနှင့် ခွေးများ အတူတကွနေထိုင်ရန် အရေးကြီးဆုံးအချက်မှာ အစောပိုင်းအဆင့်တွင် ကြောင်ခြေထောက်ဖြင့် ခွေးမျက်လုံးကို ကုတ်ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရန်နှင့် နောက်ပိုင်းအဆင့်တွင် ခွေးနှင့် ကြောင်က ကောင်းသည်ဟု ထင်သောအခါ ခွေး၏အစားအစာကို မျှဝေရန်ဖြစ်သည်။ ခွေးတွေက အစာဝေမျှတာကို လုံးဝမကြိုက်တဲ့အတွက် အစာစားတဲ့အခါ ကွဲပြားပါတယ်။ ကြောင်တစ်ကောင်က အစာဝေမျှဖို့ ကြိုးစားရင် ခွေးက ခေါင်းထိတာ ဒါမှမဟုတ် အကိုက်ခံရတဲ့အထိ ဖြစ်နိုင်တယ်။
စာတိုက်အချိန်- မတ်-၁၀-၂၀၂၃