ကိုက်ခဲခြင်းနှင့် ကြောင်မျက်လုံးမဖွင့်နိုင်သော ရောဂါများစွာရှိသည်။

ကြောင်၏ နူးညံ့သော မျက်လုံးများ

ကြောင်မျက်လုံးပြဿနာ

ကြောင်များ၏မျက်လုံးများသည် အလွန်လှပပြီး စွယ်စုံရသောကြောင့် အချို့သောသူများသည် လှပသောကျောက်တုံးကို “cat eye stone” ဟုခေါ်ကြသည်။ ဒါပေမယ့် ကြောင်မျက်လုံးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ရောဂါတွေလည်း အများကြီးရှိပါတယ်။ ပိုင်ရှင်များသည် အနီရောင်နှင့် ရောင်ရမ်းနေသော ကြောင်မျက်လုံးများ သို့မဟုတ် ချွဲအမြောက်အမြား ထွက်လာသည်ကို မြင်တွေ့ရသောအခါတွင် ၎င်းတို့သည် သေချာပေါက် စိတ်မသက်မသာ ခံစားရမည်ဖြစ်သော်လည်း အများစုတွင် ယင်းကို ကုသနိုင်ပါသည်။ ကြောင်မျက်လုံးများသည် လူ့မျက်လုံးများကဲ့သို့ အလွန်ရှုပ်ထွေးသော အင်္ဂါများဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့၏ တပည့်များသည် အလင်းကို ချဲ့ထွင်၍ ကျုံ့ခြင်းဖြင့် အလင်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ပြီး၊ မျက်ကြည်လွှာသည် အလင်း၏ ဖြတ်သန်းမှုကို မျက်ကြည်လွှာ သိရှိခြင်းမှ ထိန်းချုပ်နိုင်ပြီး တတိယမျက်ခွံသည် မျက်လုံးကို ထိခိုက်မှုမှ ကာကွယ်ပေးပါသည်။ ယနေ့ဆောင်းပါးသည် ကိုယ်အလေးချိန်ပေါ်မူတည်၍ ကြောင်မျက်လုံးများ၏ အဖြစ်များသောရောဂါများကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပါသည်။

1- အဖြစ်များဆုံးမျက်စိရောဂါမှာ မျက်လုံးနီရောင်ရောဂါဟု အများအားဖြင့် သိကြပြီး မျက်ခွံ၏ရှေ့ပိုင်းနှင့် မျက်ခွံအတွင်းပိုင်းရှိ အမြှေးပါးရောင်ခြင်းကို ရည်ညွှန်းသည်။ ရောဂါပိုးရှိသောကြောင်များသည် ၎င်းတို့၏မျက်လုံးတစ်ဝိုက်တွင် အကျိအချွဲအထွက်များနှင့်အတူ နီရဲရောင်ရမ်းခြင်းတို့ကို ခံစားရနိုင်ပြီး ၎င်းတို့သည် အနည်းငယ်မသက်မသာဖြစ်စေခြင်း၊ ကုတ်ခြစ်ခြင်းနှင့် မျက်လုံးများပိတ်ခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ Feline herpesvirus သည် မျက်မြှေးရောင်ခြင်း၏ အဖြစ်အများဆုံး အကြောင်းရင်းဖြစ်ပြီး မျက်လုံး၊ မျက်လုံးအတွင်းရှိ နိုင်ငံခြားအရာဝတ္ထုများ၊ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ လှုံ့ဆော်မှုများနှင့် ဓာတ်မတည့်မှုများသည် မျက်စိအတွင်း ဝင်ရောက်လာနိုင်သည့် အခြားဘက်တီးရီးယားများဖြစ်သည်။ မျက်မြှေးရောင်ခြင်းကို ကုသရာတွင် အကြောင်းရင်းပေါ်မူတည်၍ ပဋိဇီဝဆေးများ သို့မဟုတ် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသတ်ဆေးများကို ပေါင်းစပ်ရွေးချယ်ပါမည်။

 ကြောင်မျက်လုံးပြဿနာ

2- မျက်ကြည်လွှာရောင်ခြင်းကဲ့သို့ အဖြစ်များသည်မှာ မျက်ကြည်လွှာရောင်ရမ်းခြင်းဖြစ်သည့် keratitis ဖြစ်သည်။ မျက်ကြည်လွှာသည် မျက်စိရှေ့တွင် ဖောက်ထွင်းမြင်ရသော အကာအကွယ်ရုပ်ရှင်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ကြောင်၏အမြင်အာရုံကို ထိခိုက်စေသည့် အဖြူရောင်အမှုန်အမွှားများနှင့်အတူ မျက်ကြည်လွှာ တိမ်ထူလာကာ keratitis သည် အများအားဖြင့် ထင်ရှားပါသည်။ keratitis ၏ရောဂါလက္ခဏာများမှာ မျက်လုံးနီခြင်းနှင့် ရောင်ရမ်းခြင်း၊ အလွန်အကျွံထွက်ခြင်း၊ မျက်ရည်များအလွန်အကျွံထွက်ခြင်း၊ မျက်ကြည်လွှာအရောင်ပြောင်းခြင်း၊ ကြောင်များက မျက်လုံးကို မကြာခဏ ကုတ်ခြင်း၊ အလင်းရောင်ပြင်းပြင်းများကို ရှောင်ရှားခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။ keratitis ၏အဖြစ်များဆုံးအကြောင်းရင်းမှာ ရေယုန်ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကူးစက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်ရသည့် မျက်ကြည်လွှာပျက်စီးခြင်း သို့မဟုတ် မျက်ကြည်လွှာကို မမှန်မကန်တိုက်ခိုက်သော ခုခံအားစနစ်လွန်ကဲခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ Keratitis သည် မျက်မြှေးရောင်ခြင်းထက် များစွာပို၍ နာကျင်သောကြောင့် ၎င်းသည် သူ့ဘာသာသူ ပျောက်ကင်းရန် မဖြစ်နိုင်ဘဲ၊ ကိစ္စအများစုတွင် မျက်လုံးအစက်နှင့် ဆေးဝါးများဖြင့် ကုသရန် လိုအပ်ပါသည်။

 ကြောင်မျက်လုံးပြဿနာ

၃- မျက်ကြည်လွှာအနာသည် အများအားဖြင့် ဒဏ်ရာ သို့မဟုတ် ရေယုန်ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ဖြစ်ပွားမှုကြောင့် မျက်ကြည်လွှာတွင် ခြစ်ရာ သို့မဟုတ် ပွန်းပဲ့ခြင်းဖြစ်သည့် အတော်လေးပြင်းထန်သော မျက်လုံးဒဏ်ရာဖြစ်သည်။ အပြင်ဘက်တွင် မျက်လုံးများသည် များသောအားဖြင့် နီရဲပြီး မျက်ရည်ယိုခြင်း၊ ပိတ်ဆို့နေပြီး သွေးထွက်ခြင်းပင်။ အနီးကပ်စစ်ဆေးသောအခါတွင်၊ မျက်လုံး၏မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် အစွန်းအထင်းများ သို့မဟုတ် ခြစ်ရာများ ရောင်ရမ်းခြင်း၊ နီမြန်းခြင်းနှင့် အနာများအနီးတွင် လျှို့ဝှက်အပေါက်များရှိသည်။ ကြောင်များသည် မျက်လုံးများကို မကြာခဏ ကုတ်ခြစ်ကာ ပိတ်လိုက်သောအခါတွင် မဖွင့်နိုင်ပေ။ မျက်ကြည်လွှာအနာများသည် ကြောင်များတွင် နာကျင်မှုနှင့် မသက်မသာဖြစ်စေနိုင်သည်။ မကုသဘဲထားပါက အစာအိမ်နာသည် မျက်ကြည်လွှာကို ဆိုးရွားစွာ ပျက်စီးစေကာ ဖောက်ထွက်ခြင်းနှင့် မျက်စိကွယ်ခြင်းအထိ ဖြစ်စေနိုင်သည်။ အခြေအနေအများစုတွင် ပဋိဇီဝဆေးများနှင့် အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများကို ပေါင်းစပ်ကုထုံးဖြင့် မျက်လုံးဆေးပေးရန်လိုအပ်နိုင်သည်။

အတော်လေးပြင်းထန်သောကြောင်မျက်စိရောဂါ

4- Retinal atrophy သို့မဟုတ် degeneration ဆိုသည်မှာ မျိုးရိုးဗီဇနှင့် ဆက်နွှယ်သည့် အသက်အရွယ်အရ မြင်လွှာ၏ အတွင်းလွှာ ပါးလွှာခြင်းကို ရည်ညွှန်းသည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် ပြောရလျှင် ရောဂါသည် တိတ်တဆိတ် ကြီးထွားလာပြီး ကြောင်များသည် နာကျင်ခြင်း သို့မဟုတ် ၎င်းတို့၏ ခန္ဓာကိုယ်၏ အခြားအစိတ်အပိုင်းများတွင် လက္ခဏာများ မပြတတ်ပါ။ ကြောင်၏ အမြင်အာရုံသည် အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ တဖြည်းဖြည်း ယိုယွင်းလာပြီး နောက်ဆုံးတွင် ၎င်း၏ အမြင်အာရုံ လုံးဝ ဆုံးရှုံးသွားသည်။ သို့သော်လည်း ကြောင်များသည် ပုံမှန်အတိုင်း အသက်ရှင်နေနိုင်ဆဲ ဖြစ်သင့်သော်လည်း အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်ပိုင်ရှင်များသည် ၎င်းတို့၏ နေထိုင်ရာပတ်ဝန်းကျင်၏ လုံခြုံမှုကို သေချာစေရန် လိုအပ်ပါသည်။

5- ချယ်ရီမျက်လုံးဟုလည်း လူသိများသော တတိယမျက်ခွံအချွန်များသည် အဓိကအားဖြင့် တတိယမျက်ခွံများ နီခြင်းနှင့် ရောင်ရမ်းခြင်းကြောင့် အမြင်အာရုံကို ပျက်စီးစေနိုင်သည်။ သို့သော် ယေဘူယျအားဖြင့်ပြောရလျှင် ဤရောဂါသည် လအနည်းငယ်ကြာပြီးနောက် တဖြည်းဖြည်း ပျောက်ကွယ်သွားနိုင်ပြီး ကုသရန်ပင်မလိုအပ်ပေ။

 ကြောင်မျက်လုံးရောဂါများ

6- Horner's Syndrome သည် အာရုံကြောပျက်စီးမှု၊ လည်ပင်းနှင့် ကျောရိုးဒဏ်ရာများ၊ သွေးခဲများ၊ အကျိတ်များနှင့် otitis media ကူးစက်မှုများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သော အာရုံကြောဆိုင်ရာချို့ယွင်းမှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ လက္ခဏာအများစုမှာ မျက်လုံးတစ်ဖက်ပိတ်ခြင်း၊ ချယ်ရီမျက်လုံးများ၊ မျက်လုံးဖွင့်ခြင်းကို တားဆီးသည့် အပေါ်မျက်ခမ်းများယိုခြင်းနှင့် ကြောင်မျက်လုံးမဖွင့်နိုင်သလို ခံစားရသော မျက်လုံးများ တိမ်ကောသွားခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ကံကောင်းထောက်မစွာ၊ ဤရောဂါသည်နာကျင်မှုကိုမဖြစ်စေပါ။

7- ရေတိမ်ကဲ့သို့ပင်၊ အတွင်းတိမ်သည် အဓိကအားဖြင့် ခွေးများ၏ရောဂါဖြစ်ပြီး ကြောင်များပေါ်လာနိုင်ခြေမှာ အတော်လေးနည်းပါသည်။ မီးခိုးဖြူအမှုန်အမွှားအလွှာဖြင့် ကျောင်းသားမှန်ဘီလူး၏မျက်နှာပြင်ကို တဖြည်းဖြည်း ဖုံးအုပ်ထားသည့် တိမ်မျက်လုံးများအဖြစ် ၎င်းတို့သည် ထင်ရှားသည်။ ကြောင်အတွင်းတိမ်ဖြစ်ရခြင်း၏ အဓိကအကြောင်းအရင်းမှာ ကြောင်အသက်အရွယ်ကြောင့် တဖြည်းဖြည်း ထင်ရှားသည့် နာတာရှည်ရောင်ရမ်းခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။ အထူးသဖြင့် ပါရှန်းနှင့် ဟိမဝန္တာကြောင်များတွင် မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာအချက်များမှာလည်း အဓိကအကြောင်းရင်းဖြစ်သည်။ အတွင်းတိမ်သည် ကုသ၍မရသော ရောဂါဖြစ်ပြီး နောက်ဆုံးတွင် အမြင်အာရုံအားလုံးကို တဖြည်းဖြည်း ဆုံးရှုံးစေသည်။ အတွင်းတိမ်ကို ခွဲစိတ်အစားထိုးခြင်းဖြင့် ကုသနိုင်သော်လည်း ဈေးနှုန်းမှာ အတော်လေး စျေးကြီးပါသည်။

 အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်မျက်စိရောဂါများ

8- မျက်ခွံပြောင်းပြန်လှန်ခြင်း ဆိုသည်မှာ မျက်လုံးတစ်ဝိုက်ရှိ မျက်ခွံများ၏ အတွင်းဘက်သို့ ပြောင်းပြန်လှန်ခြင်းကို ရည်ညွှန်းပြီး မျက်တောင်နှင့် မျက်ခွံကြားတွင် အဆက်မပြတ် ပွတ်တိုက်မိခြင်းကြောင့် နာကျင်ခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။ မျက်နှာပြားပါရှန်းကြောင်များ သို့မဟုတ် မိန်းကွန်းများကဲ့သို့သော ကြောင်မျိုးစိတ်အချို့တွင် ၎င်းကို အများအားဖြင့် တွေ့ရှိရသည်။ Entropion ၏ရောဂါလက္ခဏာများမှာ အလွန်အကျွံမျက်ရည်များထွက်ခြင်း၊ မျက်လုံးနီခြင်း နှင့် strabismus တို့ဖြစ်သည်။ မျက်စဉ်းဆေးများသည် နာကျင်မှုအချို့ကို ခေတ္တသက်သာရာရစေသော်လည်း နောက်ဆုံးကုသမှုမှာ ခွဲစိတ်မှုလိုအပ်နေသေးသည်။

9- ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် မျက်စိရောဂါများ ဖြစ်ပွားစေသည်။ ကြောင်များတွင် ဗိုင်းရပ်စ် အများအပြားသည် မျက်စိရောဂါများ ဖြစ်ပေါ်စေတတ်သည်။ အဖြစ်အများဆုံးကတော့ feline herpesvirus၊ feline calicivirus၊ feline leukemia၊ feline AIDS၊ feline abdominal transmission၊ Toxoplasma gondii၊ cryptococcal infection နဲ့ chlamydia infection တို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုအများစုသည် လုံးဝပျောက်ကင်းအောင် မကုသနိုင်ဘဲ ထပ်တလဲလဲဖြစ်ပွားမှုများသည် အဖြစ်များသောပြဿနာတစ်ခုဖြစ်သည်။

ပြန်မရနိုင်သော ကြောင်မျက်လုံးရောဂါ

အထက်ဖော်ပြပါ မျက်စိရောဂါများသည် အပျော့စားဖြစ်ပါက၊ ကြောင်မျက်စိရောဂါဗေဒတွင် အောက်ပါရောဂါများစွာရှိပါသည်။

10: ကြောင်များတွင် ရေတိမ်သည် ခွေးများတွင်ကဲ့သို့ အဖြစ်များသည်။ မျက်လုံးထဲတွင် အရည်များ အလွန်အကျွံစုပုံလာသောအခါတွင် သိသာထင်ရှားသော ဖိအားကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး ရေတိမ်ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ မျက်လုံးအချွန်များထွက်ခြင်းနှင့် သူငယ်အိမ်ကျယ်ခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေသော ဖိအားကြောင့် မျက်လုံးများ တိမ်ထူလာပြီး နီရဲလာနိုင်သည်။ ကြောင်ရေတိမ်ဖြစ်ပွားမှုအများစုသည် နာတာရှည် uveitis ၏နောက်ဆက်တွဲဖြစ်ပြီး Siamese နှင့် Burmese cats ကဲ့သို့သော အထူးမျိုးစိတ်အချို့တွင်လည်း ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ Glaucoma သည် မျက်စိကွယ်ခြင်းသို့ပင် ဦးတည်သွားစေနိုင်သည့် ပြင်းထန်သောရောဂါဖြစ်ပြီး ၎င်းကို လုံးဝပျောက်ကင်းအောင် မကုသနိုင်သောကြောင့်၊ ရောဂါကြောင့်ဖြစ်သော နာကျင်မှုကို သက်သာစေရန်အတွက် တစ်သက်တာလုံးအတွက် ဆေး သို့မဟုတ် ခွဲစိတ်မှုလိုအပ်ပါသည်။

 ပြန်မရနိုင်သော ကြောင်မျက်လုံးရောဂါ

11- Uveitis သည် ယေဘူယျအားဖြင့် နာကျင်မှုကိုဖြစ်စေသော မျက်လုံးရောင်ရမ်းခြင်းဖြစ်ပြီး အတွင်းတိမ်၊ ရေတိမ်၊ အမြင်လွှာယိုယွင်းခြင်း သို့မဟုတ် ကျွတ်ထွက်သွားခြင်း နှင့် နောက်ဆုံးတွင် အမြဲတမ်းမျက်စိကွယ်ခြင်းကဲ့သို့သော အခြားနောက်ဆက်တွဲပြဿနာများဆီသို့ ဦးတည်သွားစေနိုင်သည်။ uveitis ၏ရောဂါလက္ခဏာများတွင် သူငယ်အိမ်အရွယ်အစားပြောင်းလဲခြင်း၊ အလင်းပိတ်ခြင်း၊ နီခြင်း၊ အလွန်အကျွံ ကိုက်ဖြတ်ခြင်း၊ strabismus နှင့် အလွန်အကျွံ အရည်ထွက်ခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။ ရောဂါများ၏ 60% ခန့်သည် အကြောင်းရင်းကို မတွေ့နိုင်ဘဲ ကျန်ရောဂါများတွင် အကျိတ်၊ ကင်ဆာနှင့် ကူးစက်ရောဂါများ အပါအဝင် ကြောင်ကူးစက်ခြင်း၊ feline AIDS၊ feline leukemia, Toxoplasma gondii, Bartonella အပါအဝင် ကူးစက်ရောဂါများ ပါဝင်သည်။ ယေဘူယျအားဖြင့်ပြောရလျှင် ကြောင်တစ်ကောင်တွင် uveitis ရှိသည်ဆိုသည်ကို တွေ့ရှိပါက၊ စနစ်ကျသောရောဂါရှိနိုင်သည်ဟု ယုံကြည်သောကြောင့် စစ်ဆေးမှုပိုမိုလိုအပ်နိုင်ပြီး စနစ်တကျ ပဋိဇီဝဆေးများ သို့မဟုတ် အခြားဆေးဝါးများကို အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။

12- Retinal detachment နှင့် သွေးတိုးရောဂါသည် မျက်ကြည်လွှာဖောက်ခြင်း၏ အဖြစ်အများဆုံး အကြောင်းရင်းများဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် များသောအားဖြင့် ကြောင်များတွင် ကျောက်ကပ်ရောဂါ သို့မဟုတ် သိုင်းရွိုက်ရောဂါရှိခြင်းနှင့်အတူ တပြိုင်နက် ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိပြီး သက်ကြီးကြောင်များ ထိခိုက်နိုင်သည်။ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်ပိုင်ရှင်များသည် ၎င်းတို့၏ကြောင်၏ တပည့်များ ကျယ်လာ သို့မဟုတ် အမြင်အာရုံပြောင်းလဲသွားသည်ကို သတိပြုမိနိုင်သည်။ သွေးပေါင်ချိန်ကို ထိန်းထားသည့်အခါ မြင်လွှာသည် ပြန်လည်ရောက်ရှိနိုင်ပြီး အမြင်အာရုံ တဖြည်းဖြည်း ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာနိုင်သည်။ မကုသဘဲထားပါက၊ မျက်ကြည်လွှာ ကျွတ်ခြင်း သည် နောက်ပြန်လှည့်၍မရသော မျက်စိကွယ်ခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။

 ပြန်မရနိုင်သော ကြောင်မျက်လုံးရောဂါ

13- ဓာတုပစ္စည်းများနှင့် ထိတွေ့တိုက်ခိုက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော ပြင်ပဒဏ်ရာများသည် ကြောင်များတွင် ပြင်းထန်သော မျက်လုံးဒဏ်ရာများ ဖြစ်စေနိုင်သည်။ မျက်လုံးထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်း၏ လက္ခဏာများမှာ ပြွတ်သိပ်ခြင်း၊ နီခြင်း၊ မျက်ရည်ယိုခြင်း၊ အလွန်အကျွံ ထွက်လာခြင်း နှင့် ပိုးဝင်ခြင်း တို့ ပါဝင်ပါသည်။ ကြောင်မှာ မျက်လုံးတစ်ဖက်ပိတ်ပြီး မျက်လုံးတစ်ဖက်ပွင့်တဲ့အခါ ထိခိုက်ဒဏ်ရာတစ်ခုခုရှိမရှိ စဉ်းစားဖို့ လိုပါတယ်။ မျက်လုံးဒဏ်ရာကြောင့် အခြေအနေ တဖြည်းဖြည်း ပိုဆိုးလာပြီး မျက်စိကွယ်တဲ့အထိ ဖြစ်သွားနိုင်တာမို့ တိရစ္ဆာန်ဆေးကုဆရာဝန် သို့မဟုတ် တိရစ္ဆာန်ဆေးကုဆရာဝန်နဲ့ ချက်ချင်းပြသတာ အကောင်းဆုံးပါပဲ။

ကြောင်များတွင် မျက်စိရောဂါများစွာရှိပါသည်၊ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်ပိုင်ရှင်များသည် မျိုးပွားမှုလုပ်ငန်းစဉ်အတွင်း ပိုမိုအာရုံစိုက်ရန် လိုအပ်သည့်နေရာများဖြစ်သည်။


စာတိုက်အချိန်- အောက်တိုဘာ-၁၁-၂၀၂၄