1. ခြုံငုံသုံးသပ်ချက်-

(၁) အယူအဆ- Avian influenza (ကြက်ငှက်တုပ်ကွေး) သည် အမျိုးအစား A influenza viruses အချို့သော ရောဂါဖြစ်ပွားစေသော serotype အမျိုးအစားကြောင့်ဖြစ်သော ကြက်များတွင် စနစ်တကျ ကူးစက်တတ်သော ကူးစက်ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်သည်။

လက်တွေ့လက္ခဏာများ- အသက်ရှုရခက်ခြင်း၊ မျိုးဥထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့ အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းများတွင် သွေးယိုစိမ့်ခြင်းနှင့် သေဆုံးနှုန်း အလွန်မြင့်မားသည်။

(၂) Etiological လက္ခဏာများ

မတူညီသော မျိုးရိုးဗီဇအရ- A၊ B နှင့် C ဟူ၍ အမျိုးအစား ၃ မျိုး ခွဲခြားထားသည်။ အမျိုးအစား A သည် တိရစ္ဆာန်မျိုးစုံကို ကူးစက်နိုင်ပြီး ကြက်ငှက်တုပ်ကွေးသည် အမျိုးအစား A ဖြစ်သည်။

HA ကို 1-16 အမျိုးအစား ခွဲခြားထားပြီး NA ကို 1-10 အမျိုးအစား ခွဲခြားထားသည်။ HA နှင့် NA အကြား အပြန်အလှန် အကာအကွယ် မရှိပါ။

ကြက်ငှက်တုပ်ကွေးနှင့် ကြက်နယူးကာဆယ်ရောဂါကို ခွဲခြားရန် ကြက်ငှက်တုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်သည် မြင်းများနှင့် သိုးများ၏ သွေးနီဥများအတွင်း စုစည်းနိုင်သော်လည်း ကြက်နယူးကာဆယ်ရောဂါသည် မရနိုင်ပါ။

(၃) ဗိုင်းရပ်စ်များ ပြန့်ပွားခြင်း။

ငှက်တုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်များသည် ကြက်သန္ဓေသားများတွင် ပေါက်ပွားနိုင်သောကြောင့် ဗိုင်းရပ်စ်များကို သီးခြားခွဲထုတ်နိုင်ပြီး 9-11 ရက်သားရှိ ကြက်သန္ဓေသားကို allantoic inocation ဖြင့် ဖြတ်သန်းနိုင်သည်။

(၄) ခုခံမှု

Influenza Virus များသည် အပူဒဏ်ကို ခံနိုင်ရည်ရှိသည်။

56 ℃ ~ 30 မိနစ်

မြင့်မားသောအပူချိန် 60 ℃ ~ 10 မိနစ်လှုပ်ရှားမှုပျောက်ဆုံးခြင်း။

65 ~ 70 ℃, မိနစ်များစွာ

-10 ℃ ~ လပေါင်းများစွာမှ တစ်နှစ်ကျော်အထိ ရှင်သန်နိုင်သည်။

-70 ℃ ~ ရောဂါပိုးများကို အချိန်အကြာကြီး ထိန်းသိမ်းပေးသည်။

အပူချိန်နိမ့်ခြင်း (ဂလစ်စရင်းကာကွယ်မှု)4 ℃ ~ 30 မှ 50 ရက် (မစင်ထဲမှာ)

20 ℃ ~ 7 ရက် (မစင်ထဲမှာ), 18 ရက် (အမွေးထဲမှာ)

အေးခဲထားသော ကြက်သားနှင့် ရိုးတွင်းခြင်ဆီသည် ၁၀ လအထိ အသက်ရှင်နိုင်သည်။

အသက်မဝင်ခြင်း- formaldehyde၊ halogen၊ peracetic acid၊ iodine စသည်တို့။

2. ကူးစက်ရောဂါလက္ခဏာများ

(၁) တိရစ္ဆာန်များ

ကြက်ဆင်၊ ကြက်၊ ဘဲ၊ ငန်းနှင့် အခြားကြက်မျိုးစိတ်များ သဘာဝပတ် ဝန်းကျင်တွင် ကူးစက်မှုအများဆုံး (H9N2)၊

(၂) ရောဂါပိုးဝင်ခြင်း

ဖျားနေသော ငှက်များနှင့် ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာသည့် ကြက်များသည် ကိရိယာများ၊ အစာကျွေးခြင်း၊ သောက်ရေ စသည်တို့ကို မစင်၊ လျှို့ဝှက်ချက်များ စသည်တို့မှတစ်ဆင့် ညစ်ညမ်းစေနိုင်သည်။

(၃) ဖြစ်ပွားမှုပုံစံ

H5N1 အမျိုးအစားခွဲသည် အဆက်အသွယ်မှတစ်ဆင့် ကူးစက်သည်။ ရောဂါပိုးသည် ကြက်အိမ်တွင် တစ်ကြိမ်မှ စတင်ပြီး 1-3 ရက်အတွင်း ငှက်များထံသို့ ကူးစက်ကာ 5-7 ရက်အတွင်း သိုးစုတစ်ခုလုံးကို ကူးစက်သည်။ 5-7 ရက်အတွင်း ခုခံအားမရှိသော ကြက်သေနှုန်း 90% ~ 100% အထိ မြင့်မားသည်။